Mixed conditionals, czyli czasami trzeba namieszać

Czasami można niepotrzebnie namieszać, a czasami mieszać wręcz trzeba. Kiedy zatem mamy na to pozwolenie? Używając mixed conditionals, czyli mieszanych trybów warunkowych – istotnej konstrukcji gramatycznej, wbrew pozorom bardzo łatwej i przydatnej.

Zanim jednak do nich przejdziemy, powtórzmy sobie drugi i trzeci tryb warunkowy, gdyż to na nich opierają się te mieszane.

Drugi tryb warunkowy (second conditional) przybiera następującą podstawową formę:

if + czas przeszły (past simple lub past continuous), would/could/might + bezokolicznik

Używamy go, gdy „gdybamy” o teraźniejszości lub przyszłości, która jest albo niemożliwa, albo nieprawdopodobna. Popatrzmy na przykłady:

If I were you, I would buy that car.

Gdybym był Tobą, kupiłbym ten samochód.

Jest to raczej niemożliwe, bo „Tobą” być nie mogę, ale taka konstrukcja jest bardzo charakterystyczna, by udzielać komuś rad, poddawać pomysły co my byśmy zrobili na ich miejscu.

If he won a lot of money, he would go on holiday.

Gdyby wygrał dużo pieniędzy, pojechałby na wakacje.

To jest teoretycznie możliwe, ale mówiąc takie zdanie nie spodziewamy się, że nagle wygra dużo pieniędzy, stąd nasze „gdybanie”.

Trzeci tryb warunkowy (third conditional) przybiera natomiast następującą podstawową formę:

if + czas przeszły perfekt (past perfect simple lub past perfect continuous), would/could/might + bezokolicznik perfect (np. have been, have gone, have worked)

Używamy go, gdy „gdybamy” o przeszłości i rozważamy co by było, gdyby inaczej się coś wydarzyło. Przykład:

If I had known about your visit, I would have bought something delicious.

Gdybym wiedział o Twojej wizycie, kupiłbym coś pysznego.

Rozmyślamy lub mówimy tu na temat przeszłości – nie wiedziałem o Twojej wizycie, więc nie kupiłem nic pysznego do jedzenia, ale gdybym wiedział…

Przechodzimy zatem do naszego głównego (pysznego dla Was mam nadzieję) dania, jakim są mieszane tryby warunkowe. Są dwie możliwości, a tryby, które w nich mieszamy, to zawsze drugi i trzeci.

1. if + czas przeszły (past simple lub past continuous), would/could/might + bezokolicznik perfect

czyli pierwszy element z drugiego, a drugi z trzeciego trybu warunkowego. Używamy go gdy mówimy, że gdyby obecna ogólna sytuacja byłaby inna, to konkretne wydarzenie w przeszłości miałoby miejsce, a nie miało (lub na odwrót – nie wydarzyłoby się, a się wydarzyło):

If you were smarter, you would have got the job.

Gdybyś (w ogóle) był mądrzejszy, to dostałbyś tą pracę (ale jej nie dostałeś).

2. if + czas przeszły perfekt (past perfect simple lub past perfect continuous), would/could/might + bezokolicznik

czyli pierwszy element z trzeciego, a drugi z drugiego trybu warunkowego. Używamy go gdy mówimy, że gdyby konkretne wydarzenie w przeszłości miałoby miejsce, a nie miało (lub na odwrót – nie wydarzyłoby się, a się wydarzyło), to obecna sytuacja byłaby inna:

If you had bought the coursebook yesterday, you could use it today.

Gdybyś kupił podręcznik wczoraj, to mógłbyś go dzisiaj użyć.

Jak widać, dla osób znających i rozumiejących podstawowe tryby warunkowe, te mieszane nie powinny stanowić problemu, gdyż są, jak większość języka angielskiego, logiczne.